Solar şarj cihazı, iki farklı çeşidi bulunan bir regülatördür. Güneş panellerinden aldığı enerjiyi yüke ve akülere aktaran bu cihazdan genellikle güneş enerjisinden elde edilen elektrik enerjisini, aküleri doldurmak için faydalanılır. Güneş panelleri, doğrudan akülere bağlanamaz, enerjinin uygun akım ve gerilim seviyelerine gelerek akülere iletilmesi gerekir. Akülerin verimli şekilde şarj edilmesini sağlayan solar şarj cihazları, şarj geriliminin akülere uygun olarak düzenlenmesini de sağlar. Oldukça pahalı parçalar olan akülerin aşırı şarj ya da deşarjdan korunmasında büyük bir öneme sahip olan bu cihazlar aküler dolmak üzereyken akımı azaltır ve bu şekilde aküleri korur. Bu şarj cihazları hakkında daha fazla bilgiye yazının devamından erişebilirsiniz.
PWM Cihazları
2 çeşidi bulunan solar şarj cihazları arasında endüstride de yaygın olarak kullanılan PWM (Darbe genlik modülasyonu) kontrol cihazları, güneş paneliyle akü arasında anahtar görevi gören cihazlardır. Anahtarın hızlı bir şekilde açılıp kapanmasıyla aküdeki şarj akımının kontrolü sağlanır. Farklı güçteki aküler için kullanılabilecek PWM cihazlar ters akım koruması da sunar. Aküleri sürekli kontrol eden bu cihazlar ekonomik olmaları ile de öne çıkar. Akülerin daha sağlıklı çalışmasını sağlayan PWM cihazları, bağlı olduğu akünün gücü düşükken yüke giden gücü kapatır.
Aküler şarj edildiğinde yüke giden gücü yeniden açar ve bu sayede daha dengeli bir çalışma sağlar. Ayrıca aküye gönderilecek olan darbelerin genişliğini de belirler. Akü dolduğunda darbeler daha kısa, boşaldığında ise daha uzun olacak şekille gönderilir. Cihaz üzerinde yer alan butonlarla sistemin çalışma süresi ve modu ayarlanabilir.
MPTT Cihazları
İkinci solar şarj çeşidi daha karmaşık ve gelişmiş bir yapıya sahip olan MPTT (Maksimum güç noktası takibi) cihazlarıdır. Bu cihazlar da PWM cihazlarına benzer şekilde aküyü uygun gerilime düşürür ve panelin gerilimini ölçer. Maksimum güce ulaşılabilmesi için gerilim ve akım değerleri daima optimize edilir. Bu nedenle bu cihaz PWM cihazından daha verimli bir performans sunar.
Verim fazlalığından ötürü MPTT cihazları daha pahalıdır. Her uygulama için bu şarjları seçmek doğru bir tercih olmayabilir. Bu nedenle sistemin gereksinimleri ve bileşenleri bir bütün olarak değerlendirilmeli, buna göre seçim yapılmalıdır. Gelişmiş cihazlarda akü voltajı izleme, akü tipi ayarlama, düşük ve yüksek voltaj sınırı belirleme gibi özellikler de bulunmaktadır. Tüm bunlar için kullanım kitapçığı incelenmelidir.
Birden Fazla Akü İçin Solar Şarj Nasıl Kullanılır?
Solar şarjın sunduğu en büyük avantajın aküleri aşırı şarj ve deşarjdan korumak olduğuna değinmiştik. Birden fazla akü için solar şarj kullanma durumlarında ne yapılacağı da oldukça önemli bir konudur. Örneğin 12 Voltluk solar şarj cihazı ile 12V solar akü kullanabilirsiniz. Yine 24V çıkışlı bir solar şarj cihazına sahipseniz 2 adet 12V solar aküyü seri şekilde bağlayarak 24V akü grubu elde edebilirsiniz.
Aynı mantıkla ilerlerseniz 48V olan bir solar şarjla 4 adet 12V solar akü ya da 2 adet 24V solar akü grubu elde edebilir ve bunları şarj edebilirsiniz. Birçok solar şarj cihazı akülerdeki gerilim ve akım seviyelerini otomatik olarak algılar. Ayrıca bazı sistemler tek gerilim seviyesinde çalışır. Solar cihazın kontrol ünitesi, yalnızca küçük bir gösterge LED’ine ya da LCD ekrana sahip olabilir. Her cihazın ayarları farklı olarak yapılsa da temel yapı çok benzer ve bu ekranlar sayesinde daha kolay bir kullanım sağlanabilir.